Lekkere recepten uit Zuid-afrika.
AVOCADO RITZ
BANANEN MET NOTEN
BIETENSALADE
BILTONPATEE
BOBOTIE
BONENSOEP MET KLUITJIES
BOONTJIESOEP
BRAAIPAP (MIELIES) MET TUTTIFRUTTI
BRINJAL DIPSAUS
CASSOULET MET LAMSVLEES
CHARKALAKA
GEELBEK GEGAARD IN EEN KRANT
GELE RIJST MET ROZIJNEN
GEFILLTE FISH
INGEMAAKTE KERRIEVIS
JAN IN DIE SAK
KAASBLINTZES
KABOBS
KIP MET KOKOS
KLUITJIES
MAISBROOD
MELKTERT
PAPAJASOEP
PERI PERI SALADE MET KIP
PITTIGE AUBERGINES
REEBOUT IN RODE WIJN
SALADE MET BILTONG
SAMOSA
SJERRIE-SPANSPEKBALLETJIES
SOEP VAN SCHAAPSKOP
SOSATIES (KEBABS)
SPARERIBS MET PINDASAUS
TAMATIEBREDIE
TIPSY PERZIKEN UIT KAAPSTAD
ZUID-AFRIKAANSE GEHAKTSCHOTEL
PAPAJASOEP
Ten oosten van het Highveld bevindt zich het lager gelegen warme, subtropische gebied waar veel van de Zuid-Afrikaanse citrusvruchten worden gekweekt.
Langs de kustlijn van KwaZulu-Natal en de Oostkaap bevinden zich de suiker- en bananenplantages - en de papajabomen.
Ingredienten:
450 g papaja
240 ml papajasap of sinaasappelsap
1 ui, fijngehakt
500 ml melk
1 theelepel maïzena
½ theelepel nootmuskaat
1 eetlepel verse koriander of peterselie, fijngehakt
olie
peper
zout
* Als u papaja’s op siroop uit blik gebruikt, laat de vruchten dan goed uitlekken en spoel ze af. Bij papaja’s op sap kunt u het sap gebruiken.
bereiding:
Verhit de olie en fruit de ui 5 - 10 minuten tot hij glazig is.
Terwijl de uitjes gaar worden, kunt u de papaja’s voorbereiden, als u verse gebruikt. Snijd ze doormidden en verwijder de pitjes. Schil de vruchten en hak ze fijn.
Voeg de papaja’s met het sap toe aan de uitjes. Bestrooi het geheel met nootmuskaat, peper en zout en laat alles in 5 - 8 minuten gaar worden.
Pureer dan de papaja’s met een vork.
Bind de soep tot de gewenste dikte door de maïzena met wat water te vermengen en dit aan de soep toe te voegen. Voeg de koriander toe, roer de soep goed om en laat hem nog 2 - 3 minuten zachtjes koken.
Schenk de melk erbij en laat de soep nog even doorwarmen, maar zorg dat hij niet meer aan de kook komt.
4 - 6 personen
voorbereiding : 5 minuten, bereiding : 25 minuten
KLUITJIES (DUMPLINGS, NOEDELS)
Kluitjies worden in tal van gerechten verwerkt, onder andere in soepen en stoofgerechten, en niet alleen in typische ‘kleurling’-gerechten.
gerechtsoort : bijgerecht
Ingredienten:
300 g bloem
1½ - 2 dl water
50 g boter of margarine
zout
Bereiding:
Maak van alle ingrediënten een deeg, dat niet te vochtig maar ook niet te droog mag zijn. Draai er balletjes van en leg die 10 - 15 minuten voor het einde van de kooktijd bovenop de soep of het stoofgerecht.
Laat ze gaar worden.
BONENSOEP MET KLUITJIES
Ingredienten:
500 g gedroogde witte bonen
500 g lams- of schapevlees
2 flinke uien
5 liter water (of liever: bouillon)
peper
zout
1 laurierblad
deeg voor kluitjies
Bereiding:
Laat de bonen een nacht weken.
Snijd de volgende dag de uien en het vlees in stukken. Giet de bonen af en doe ze met het water of de bouillon, het vlees en de kruiden in een pan.
Laat de soep ca. 1 uur zachtjes sudderen. Draai balletjes van het deeg en leg ze 10 - 15 minuten voor het einde van de kooktijd in de soep. Laat ze gaar worden.
SOEP VAN SCHAAPSKOP MET GEMENGDE GROENTEN
Ingredienten:
1 schoongemaakte schaapskop
enkele bladeren snijbiet
2 meiknolletjes
1 winterwortel of een aantal kleine worteltjes
2 middelgrote uien
4 tenen knoflook
peterselie
selderij
enkele takjes munt
zout
versgemalen peper
Bereiding:
Was de schaapskop goed
Maak de groenten schoon en snijd ze in stukken. pel en snipper uien en knoflook.
Doe de schaapskop in een hoge pan, voeg de groenten, ui en knoflook en de helft van de gewassen kruiden toe en giet er zoveel water op dat alles ruim onderstaat.
Breng het geheel aan de kook en schep het zich vormende schuim eraf.
Draai het vuur halfhoog en laat de soep zachtjes 2 uur garen.
Haal de kruiden uit de pan. Neem de schaapskop eruit, haal de stukken vlees eraf en snijd ze in stukjes.
Snijd de achtergehouden kruiden klein. Breng de soep op smaak met zout en peper en roer het vlees en de achtergehouden kruiden erdoor.
BIETENSALADE
Geen ‘kleurling’-keuken zonder bietensalade, maar ook anderen eten het graag.
Ingredienten:
1 rode biet (voorgekookt)
1 klein uitje
peper
zout
mespunt suiker
scheutje azijn of citroensap
Bereiding
Schil de rode biet en snijd hem in plakjes.
Hak het uitje fijn, en meng dat met rode biet, peper, zout en suiker.
Besprenkel het geheel met azijn of citroensap.
BOBOTIE
Het populairste gerecht uit de Kaaps-Maleise keuken, wordt geserveerd met rijst, kokosmeel, chutney en gehakte noten.
Ingredienten:
2 sneden witbrood
250 ml melk
1 kg runder- of lamsgehakt
1 grote ui, fijngesneden
2 tenen knoflook, fijngesneden
2 eetl. masalakerrie
1 theel. koenjit
1 theel. ketoembar
½ theel. djinten
1 mespunt kruidnagelpoeder
(fijngesneden groene peper)
½ theel. versgemalen peper
1 theel. zout
2 - 3 eetl. citroensap
75 g sultanarozijnen
50 g gehakte amandelen
1 eetl. mango-of abrikozenchutney
1 theel. gedroogde gemengde kruiden (mint en oregano)
3 eieren
5 citroenblaadjes (daon djeroek poeroet)
Bereiding:
Verwarm de oven voor op 180 ºC. Vet een rechthoekige ovenschaal van 1½ kilo inhoud in.
Week het brood in een beetje van de melk.
Vermeng het gehakt met het fijngemaakte brood, ui, knoflook, specerijen, peper, zout, citroensap, rozijnen, amandelen, chutney en kruiden.
Druk het gehakt uit in de ovenschaal.
Klop de eieren los met de resterende melk en giet dit over het gehakt.
Druk de citroenblaadjes in de bovenlaag en bak de bobotie in circa 45 minuten gaar; de bovenkant moet lichtbruin zijn.
SOSATIES (KEBABS)
voor 2 - 4 personen
Pittige marinades, scherpe atjars (het Indiase woord is achars) of zoetzure groenten, zoetzure chutneys en kerrieschotels zijn enkele hoogstandjes uit de Zuid-Afrikaanse keuken.
Toch hebben ze de bittere bijsmaak van het onderdrukkingsregime dat al voor de apartheid heerste.
Want deze exotische smaken zijn naar de Kaap gebracht door Maleise slaven, die in de zeventiende eeuw door de Nederlandse overheersers vanuit Indonesië werden geïmporteerd. De kostbaarste slaven waren degenen die konden koken en die het flauwe Hollandse eten wisten op te peppen tot iets onvergetelijks.
Het vlees voor de sosaties moet, vermengd met de specerijen, zeker 4 uur in de koelkast staan voordat u het in de marinade legt. Vervolgens blijft het vlees een nacht in de marinade staan.
ingredienten:
500 g lamsvlees, in stukjes gesneden
2 teentjes knoflook, uitgeperst
1 ui, fijngehakt
1 theelepel gemlen gember
2 theelepels gemalen koriander
zout
peper
1 theelepel geraspte citroenschil
evt. 2 theelepels suiker
60 ml melk
MARINADE
60 ml azijn of tamarindewater
1 theelepel suiker
4 eetlepels kerriepoeder
1 theelepel kurkuma
1 eetlepel abrikozenjam
zout
2 laurierblaadjes
1 verse chilipeper, van de zaadjes ontdaan en fijngehakt
Bereiding:
Doe de stukjes lamsvlees in een hoge kom en meng ze met de knoflook, ui, gember, koriander en wat zout en peper.
Bestrooi het vlees met de geraspte citroenschil en eventueel met de suiker.
Giet de melk over het vleesmengsel en laat het vlees minstens 4 uur in de koelkast staan.
Bereid intussen de marinade. Verwarm de azijn of het tamarindewater met de suiker, specerijen, jam en wat zout. Kook het mengsel 5 minuten op een lage warmtebron tot de suiker is opgelost.
Laat de marinade afkoelen en voeg de laurierblaadjes en de chilipeper toe. Meng alles goed door elkaar.
Giet de melk van het vleesmengsel af. Schep de stukjes lamsvlees door de marinade, dek de kom af en laat 1 nacht staan in de koelkast.
Rijg de stukjes vlees op spiesen enrooster ze boven een houtskoolvuur.
Verwarm de saus en geef deze erbij.
KAASBLINTZES
voorgerecht
Blintzes zijn een thema met vele variaties. Hieronder volgt een klassieke versie met alleen kaas, maar u kunt die kaas ook heel goed vermengen met een eierdooier, wat room, een flinke mespunt kaneel, fijngesneden ananas, citroen- of sinaasappelschil en dergelijke.
Ingredienten:
100 g bloem
2 ½ dl water
2 eieren
1 theelepel bakpoeder
300 g cottage cheese
peper
zout
Bereiding:
Klop de eieren. Voeg zout en bakpoeder toe. Maak van de bloem, het water en het eiermengsel langzaam kloppend een beslag.
Bak daar pannekoeken van. Vul ze met de kaas. Rol ze op of vouw ze dicht als een enveloppe,
GEELBEK GEGAARD IN EEN KRANT
Ingredienten
1 geelbek (Afrikaanse zalm)
peterselie
selderij
enkele takjes tijm
takje rozemarijn
zout en versgemalen peper
Bereiding:
Haal de vis leeg, was hem goed. Was de kruiden en verdeel ze in de buikholte van de vis. Zout en peper de vis van binnen en van buiten.
Wikkel de vis in een dikke laag natgemaakte kranten. Leg het pakket op gloeiend hout(skool)vuur en dek het ook af met gloeiend hout of houtskool.
Rooster de vis gaar. Reken voor een vis van 5 kilo 40 minuten.
Tip : Op dezelfde manier kunnen ook kleinere soorten vis worden bereid; pas de gaartijd aan.
GEFILLTE FISH
Ingredienten:
1 kg visfilet (ook wat koppen en graten meenemen)
1 winterwortel
1 grote ui
laurierblad
peper
zout
1 ei
2 - 3 eetlepels matzemeel of verkruimelde volkorenbiscuitjes
1 theelepel gemberpoeder
1 liter water
Bereiding:
Trek in 30 - 45 minuten een bouillon van de koppen, graten en vellen van de vis, de wortel, de ui, het laurierblad en het water.
Pureer intussen het visvlees en vermeng dat met ei, peper, zout en gemberpoeder.
Voeg zoveel meel of kruimels toe dat een zachte, maar toch stevige massa ontstaat.
Vorm daar balletjes van ter grootte van een tafeltennisballetje.
Zeef het vocht en laat de balletjes daarin gaar worden (ca. 30 min.).
Voeg eventueel meer water toe. Koud opdienen met een salade.
Alternatief : Vorm van het mengsel platte koeken. Haal die desgewenst door een frituurdeegje of door wat bloem, en bak ze in olie.
SALADE MET BILTONG
Ingredienten:
250 g gemengde sla (eikenblad, ijsberg, ezelsoren)
150 g biltong, in dunne plakjes
2 eieren, hardgekookt
croûtons
VINAIGRETTE
1 theel. mosterd
2 eetl. rodewijnazijn
4 - 5 eetl. olie
zout
peper
1 teen knoflook, fijngesneden
1 eetl. fijngesneden groene kruiden
Bereiding
Klop de ingrediënten voor de vinaigrette door elkaar.
Verdeel de gemengde sla op vier borden, sprenkel er een beetje vinaigrette over. Schik de biltong op de sla.
Pel de eieren en snijd ze in achten, schik ze op de sla en sprenkel er weer wat vinaigrette over. Strooi de croûtons erover.
INGEMAAKTE KERRIEVIS
bereidingstijd : 20 minuten, kooktijd : 40 minuten
Ingredienten
:
4 kg stevige visfilets, naar keuze
zout
8 grote uien, in schijven gesneden
6 cl vet of olie (4 eetlepels)
3½ eetlepel kerrie
1½ l azijn (6 kop)
20 g suiker (1½ eetlepel)
¼ theelepel cayennepeper
15 g zout (1 eetlepel)
laurierbladen of citroenbladen
Bereiding:
Bestrooi de visfilets met wat zout en laat ze 2 uur staan.
Bak daarna de filets in een ingevette vuurvaste schotel gedurende een half uur in een matig warme oven (160 - 180ºC).
Verhit het vet of de olie en laat daarin de ui goudbruin worden. Voeg dan kerrie, azijn, suiker, cayennepeper en zout toe en laat dit nog een paar minuten gaan.
Leg een laag vis in een aardewerken schotel of pot met een laurierblad of citroenblad, giet daarover wat van de kerriesaus en ga zo door tot alle ingrediënten op zijn.
Laat het afkoelen en dek de schotel of pot af met vetvrij papier. Laat dit ten minste 24 uur afkoelen.
Wanneer dit gerecht op een koele plaats wordt gehouden kan het wekenlang worden bewaard.
KABOBS
Je zou denken dat het woord ‘kabobs’ iets te maken heeft met kebab. Alleen is het helemaal geen kebab maar een soort zoetzure œufs surprises.
Ingredienten:
500 g lams- of rundergehakt
3 sneden witbrood
1 - 2 rauwe eieren
1 ui (fijngehakt)
1 teentje knoflook
peper
zout
nootmuskaat
stukje boter
6 - 8 hardgekookte eieren (gepeld)
olie
enkele laurierbladeren
2 uien (in ringen)
stukje tamarinde
suiker
Bereiding:
Week de tamarinde in enkele deciliters heet water. Week het brood in water en knijp het goed uit.
Wrijf de fijngehakte ui fijn in een vijzel, samen met de knoflook en wat peper en zout.
Meng dat grondig met het gehakt, het brood, de rauwe eieren en wat nootmuskaat.
Bedek elk hardgekookt ei rondom met een laag gehakt. Verhit een paar lepels olie en fruit daarin even de laurierbladeren.
Bak de kabobs rondom bruin. Bedruip ze regelmatig. Neem ze uit de pan zodra ze gaar zijn. Voeg nog wat olie toe en bak de uiringen daarin goudbruin.
Giet de tamarinde af maar gooi het water niet weg. Roer de uien met wat suiker door het tamarindewater. Leg de uien over de kabobs en dien ze op met rijst.
BRAAIPAP (MIELIES) MET TUTTIFRUTTI
Ingredienten:
200 g tuttifrutti
1 kaneelstokje
1 l water
80 g braaimeel (maïsgriesmeel)
Bereiding:
Week de tuttifrutti in ruim water met een kaneelstokje tot de vruchten zacht zijn. Giet ze af.
Breng het water aan de kook in een pan met dikke bodem, strooi het braaimeel erin en laat de pap in circa 15 minuten al roerend binden.
Voeg de tuttifrutti toe en laat de pap op laag vuur in nog circa 15 minuten gaar worden.
GELE RIJST MET ROZIJNEN
voor 4 personen
Zowel begrafenissen als veilingen werden in Zuid-Afrika gewoonlijk gevolgd door stevige maaltijden om reizigers te steunen bij de lange thuisreis per ossenwagen.
Gele rijst was blijkbaar zo’n belangrijk onderdeel van deze gelegenheden dat het bekend werd als ‘begrafenis-‘ of ‘veilingrijst’.
Ingredienten:
250 g rijst
1 kaneelstokje
1 theelepel kurkuma
zout
100 g rozijnen
Bereiding:
Doe de rijst in een pan kokend water, voeg het kaneelstokje, de kurkuma en wat zout toe en kook de rijst 10 tot 15 minuten.
Schep de rozijnen door de rijst en kook alles nog 5 tot 10 minuten tot de rijst gaar is.
BRINJAL DIPSAUS (DIPSAUS VAN AUBERGINE)
voor 4 personen
Door de afschaffing van de apartheid is Zuid-Afrika een totaal ander land geworden, maar de zwarte Zuid-Afrikanen hebben nog heel wat achterstand op hun blanke landgenoten in te halen - bijvoorbeeld wat scholing betreft, want de hoeveelheid geld die vroeger werd besteed aan ‘zwarte’ scholen was minimaal.
Toch loopt Zuid-Afrika op een belangrijk punt ver voor op veel ontwikkelde landen: een op de vier nieuwe parlementsleden is hier een vrouw. In zuid-Afrika noemt met de aubergine bij haar Indiase naam: brinjal.
Dit recept doet sterk denken aan de dipsauzen van aubergine uit het Midden-Oosten, de baba ganoush en de mutabbal.
Ingredienten:
500 g aubergines
2 eetlepels citroensap
2 eetlepels yoghurt
1 theelepel oregano
1 teentje knoflook, uitgeperst
zout
peper
olie
Bereiding:
Verwarm de oven voor op 400 ºC (400 ºF = 200 ºC?).
Prik de aubergines enkele malen met een vork, leg ze op een bakplaat en bak ze 30 minuten tot ze zacht aanvoelen.
Laat de aubergines iets afkoelen, en snijd ze in de lengte doormidden. Schep het vruchtvlees met behulp van een eetlepel uit de schillen en prak dit tot moes in een kom.
Giet het citroensap over de aubergines en doe de yoghurt, oregano, knoflook en wat zout en peper erbij.
Meng alles met een keukenmachine en voeg wat olie toe tot er een smeuige massa ontstaat.
CASSOULET MET LAMSVLEES
voor 4 personen Lamsvlees, bonen en amandelen zijn veel gebruikte ingrediënten in de Zuidafrikaanse keuken.
Ingredienten:
50 g katenspek
4 lamsworstjes of runderworstjes (ca. 400 g)
30 g boter
2 tenen knoflook
2 potten witte bonen (a 240 g nettogewicht)
1½ blik tomaatstukjes (a 240 g nettogewicht)
2 dl witte (Zuidafrikaanse) wijn
4 theelepels kurkuma
zout
peper
6 eetlepels geschaafde amandel
Bereiding:
Verwarm de grill voor.
Snijd het spek in stukjes en de worstjes in drieen. Verhit de boter in een braadpan en braad de worstjes in ca. 10 minuten bruin en gaar.
Bak in een aparte pan het spek knapperig. Pers de knoflook erboven uit en voeg de uitgelekte bonen, de tomaat, de wijn en de kurkuma toe.
Verwarm alles nog ca. 5 minuten door.
Meng de worst door het spek-bonenmengsel en houd het bakvet apart.
Breng op smaak met peper en zout. Verdeel de amandelen en het bakvet over het mengsel en laat alles onder de grill een bruin korstje krijgen.
ca 645 kcal / 2700 kJ per persoon voorbereiding : ca. 5 min., bereiding : ca. 20 min.
PITTIGE AUBERGINES
voor 4 personen
Voor dit recept gebruiken we asafetida of heeng, een oranjebruine gedroogde gomhars die smaakt naar knoflook en nogal onaangenaam ruikt.
Lijkt het u afschuwelijk? Als u er zuinig mee omgaat, geeft de hars een heel bijzondere smaak aan het gerecht en verdwijnt de onplezierige geur.
Probeer het maar eens, u kunt het product in poedervorm krijgen bij de toko.
Ingredienten:
500 g aubergines, in 1 cm dikke plakken gesneden
zout
olie
2 eetlepels sesamzaad
¼ - ½ thelepel asafetida (verkrijgbaar bij Indiase winkels)
1½ theelepel geraspte verse gemberwortel
1 theelepel paprikapoeder
evt. ½ groene chilipeper, van de zaadjes ontdaan en fijngehakt
zout
peper
het sap van ½ citroen of limoen
2 eetlepels fijngehakte verse koriander
Bereiding:
Doe de plakken aubergine in een grote vergiet, bestrooi ze met wat zout om het bittere sap uit de aubergines te trekken en laat ze 15 minuten staan.
Spoel de aubergines af onder een koude kraan en laat ze uitlekken.
Verhit een beetje olie in een grote pan en bak de plakken aubergine aan beide kanten tot ze net zacht beginnen te worden (ze zullen later helemaal gaar worden).
Schep ze uit de pan en laat ze op keukenpapier uitlekken. Verhit zonodig nog een beetje olie in de pan en voeg het sesamzaad, de asafetida, gember, paprika, eventueel de chilipeper en wat zout en peper toe.
Roer alles goed door en fruit het mengsel 30 seconden.
Doe de aubergines terug in de pan en roer het citroen- of limoensap erdoor.
Schep alles goed om, dek de pan af en laat de aubergines 15 minuten stoven op een lage warmtebron.
Bestrooi ze vlak voor het opdienen met fijngehakte koriander.
REEBOUT IN RODE WIJN
Ingredienten:
1 reebout zonder bot van ca. 1,5 kg
200 g magere spekblokjes
2 worteltjes, in stukjes gesneden
2 uien, grof gehakt
1 stengel bleekselderij, grof gehakt
2 eetlepels bloem
2,5 dl wildfond (pot)
2,5 dl Cathedral Cellar Cabernet Sauvignon
2 laurierblaadjes
1 takje tijm (of 1 theelepel gedroogde tijm)
zout
(versgemalen) peper
12 kleine sjalotjes, gepeld
250 g kleine champignons
50 g boter
1 grote aubergine, in dunne plakken
1 eetlepel boter
1 eetlepel bloem
1 eetlepel gehakte peterselie
Bereiding:
Snijd het vlees in blokjes van 3 cm. Bak in een braadpan de spekblokjes krokant uit (geen extra vet toevoegen), neem ze met de schuimspaan uit de pan en houd ze apart.
Bak in 4 porties het vlees in het hete spekvet rondom bruin. Doe al het vlees in de pan terug, voeg er de worteltjes, uien en selderij aan toe.
Bak de groentes 3 minuten op hoog vuur tot ze zacht zijn. Doe de spekjes terug in de pan.
Bestrooi met de bloem, roer om en laat 2 minuten meebakken.
Voeg langs de wand van de pan de wildfond en wijn toe, leg de laurierblaadjes en tijm erbij.
Voeg zout en peper naar smaak toe. Breng aan de kook en laat met het deksel op de pan op halfhoog vuur 1½ uur sudderen.
Bak ondertussen de hele sjalotjes en champignons in wat boter zacht.
Bak de aubergineplakken in de rest van de boter op halfhoog vuur tot ze zacht zijn. Schep de sjalotjes, champignons en aubergineplakken door het vlees en laat alles samen nog 30 minuten sudderen.
meng de eetlepels boter en bloem door elkaar en bind hiermee de saus.
Laat ongeveer 5 minuten koken zodat de bloem gaar wordt.
Serveer het gerecht in een mooie schaal, bestrooid met peterselie.
Lekker met aardappelpuree en geblancheerde haricots verts.
SAMOSA’S
12 stuks
In de negentiende eeuw werden 150.000 Indiers overgebracht naar Zuid-Afrika om daar als leerling-arbeiders te gaan werken op de suikerplantages van Natal en nu vormen zij drie procent van de bevolking van het land, die uit 39,8 miljoen mensen bestaat.
Veel van hun gerechten - zoals de samosa’s - zijn nu geheel ingeburgerd in Zuid-Afrika, nadat ze in de loop der tijd enigzins zijn aangepast aan de smaak van de bevolking.
Deze samosa’s zijn nogal heet van smaak en het citroensap in de vulling vormt een mooie teenhanger voor de ‘warme’ smaken van de chilipepers, de gember en de garam masala. Ze kunnen zonder vlees worden bereid - voeg dan wat kleine blokjes wortel en doperwten of andere groenten toe.
Ingredienten:
olie
1 ui, fijngehakt
250 g gaar lamsvlees of kip, fijngehakt
250 g gemengde groenten, kleingesneden en halfgaar gekookt
2 teentjes knoflook, uitgeperst
½ theelepel kurkuma
2 verse groene chilipepers, van de zaadjes ontdaan en fijngehakt
1 theelepel geraspte verse gemberwortel
zout
1 theelepel garam masala
4 lente-uitjes, fijngehakt
1 eetlepel fijngehakte verse koriander
limoen- of citroensap
300 g filodeeg (verkrijgbaar bij een Turkse kruidenier)
Bereiding:
Verwarm de oven voor op 200 ºC.
Verhit een beetje olie in een pan en fruit de ui tot deze glazig ziet. Voeg het vlees en de groenten toe en roer alles goed door elkaar.
Doe de knoflook, kurkuma, chilipepers, gemberwortel en wat zout erbij en laat het geheel zachtjes doorbakken tot het goed gemengd en droog is.
Voeg de garam masala, de lente-uitjes, de koriander en wat limoen- of citroensap toe; roer alles goed door elkaar en haal de pan van de warmtebron.
Snijd het deeg in lange repen (25 x 9 cm). Doe een theelepel van de vleesvulling in het midden van elke reep deeg en vouw het deeg zodanig dat er een driehoekig ‘pakje’ ontstaat.
Schik de samosa’s op een licht ingevette bakplaat en bak ze 15 minuten in de voorverwarmde oven (keer ze tijdens het bakken een keer om).
TIPSY PERZIKEN UIT KAAPSTAD
Nagerecht:
Ingredienten:
8 halve perziken uit blik
3 eetlepels sinaasappellikeur
100 g gepelde walnoten
2 eiwitten
100 g basterdsuiker
Bereiding:
Laat de perziken uitlekken en leg ze op de bolle kant in een ingevette lage vuurvaste schotel. Schenk in elk holletje een beetje sinaasappellikeur.
Strooi de grofgehakte noten om de vruchten. Klop de eiwitten stijf met de suiker, zodat u het wit in punten kunt laten staan. Verdeel het eiwit over de schotel en bak die in een hete oven goudbruin in 15 minuten.
ZUID-AFRIKAANSE GEHAKTSCHOTEL
voor 4 personen
Een makkelijke door-de-weekse ovenschotel. Het gerecht ziet er niet bijzonder uit, maar is wel erg smakelijk.
Ingredienten:
2 sneetjes oud witbrood, zonder korst
2 decilter melk
1 grote ui
2 knoflookteentjes
2 appels (Granny Smith)
4 gedroogde abrikozen
2 eetlepels olie
400 gram lams- of rundergehakt
1 eetlepel chilipoeder
1 theelepel cayennepeper
zout
2 eetlepels bloem
50 gram geschaafde amandelen
1 klein blikje tomatenpuree
1 eetlepel balsamico-azijn
3 eieren
1/8 liter slagroom
1 theelepel gemalen geelwortel
100 gram geraspte belegen kaas
Bereiding:
Breek het brood in stukjes en week die circa 20 minuten in de melk. Pel en snipper de ui en de knoflook. Schil de appels en rasp ze grof.
Snijd de abrikozen in kleine stukjes.
Verhit de olie in een braadpan en fruit de ui- en knoflooksnippers circa 3 minuten. Voeg het gehakt toe en roerbak het rul en grijs.
Roer de specerijen en zout naar smaak erdoor en roerbak het geheel nog 1 minuut.
Roer dan de bloem, de abrikozen, de amandelen, de tomatenpuree en de azijn erdoor.
Knijp het brood uit en roer het door het gehaktmengsel. Breng het mengsel pittig op smaak met zout en cayennepeper en schep het in een lage ovenschotel; strijk de bovenkant glad.
Klop de eieren los met de slagroom en de geelwortel. Schenk het mengsel over het gehakt en bestrooi het geheel met 50 gram kaas.
Bak de schotel in het midden van een voorverwarmde oven (175 ºC) in circa 45 minuten goudbruin en gaar. Strooi de rest van de kaas erover en serveer er een tomatensalade bij.
JAN IN DIE SAK
Een Transvaalse “Jan in de zak” is geheel iets anders dan een vaderlandse.
Ingredienten:
1 pond bloem
4 eetlepels gesmolten boter
4 eieren
1 theelepel zout
¼ pond rozijnen
bakpoeder
zuiveringszout
3 theelepels koekkruiden
1 wijnglas cognac of zoete wijn
3 eetlepels honing of fijne stroop
1 eetlepel abrikozengelei
2 droge beschuiten, aan stukjes gewreven
½ pond suiker
een handvol dadels
Bereiding:
Vermeng alle droge waren, behalve het zuiveringszout (bicarbonaat enz.).
Voeg hierbij de losgeklopte eieren, de boter, de stroop, de gelei en de cognac, en daarna het bicarbonaat (enz.) opgelost in een dl warm water.
Voeg meer water toe, zo dit voor een stijf deeg nodig mocht zijn.
Doe hierbij de ontpitte rozijnen en dadels, fijn gehakt.
Stop dit alles in een zak (of kussensloop) die gij met bloem hebt ingewreven, en bind dit dicht.
Let wel op dat de zak uitzet, en geef enige speling.
Leg dit geval in een pan kokend water, en kook voor 3½ a 4 uur.
Leg een bord onder de zak om aanbranden te voorkomen, en voeg nog een weinig zout toe. Serveer met een custard of een witte wijnsaus.
gerechtsoort : nagerecht
AVOCADO RITZ (AVOCADO MET KREEFT)
Voor 8 personen.
Ingredienten:
4 avocados
sap van 1 citroen
3½ dl kreeft uit blik (1½ kop)
3 cl mayonnaise (2 eetlepels)
3 cl slagroom (2 eetlepels)
cayenne peper
zout
peper
sla, tomaten, komkommer, radijs om te garneren
Bereiding:
Snijd de avocados middendoor, verwijder de pitten, schep ze uit en snijd het vruchtvlees in kleine blokjes.
Besprenkel het vruchtvlees met citroensap en meng het luchtig met de kreeft.
Roer er de mayonnaise, room en kruiderij doorheen.
Schep dit mengsel in de avocados en dien ze op, gegarneerd met sla, tomaten, komkommer en radijs.
bereidingstijd : 10 minuten
MELKTERT (MELKTAART)
gerechtsoort : gebak
Ingredienten:
7 dl melk
kaneelstokje
15 g maïzena (2 eetlepels)
40 g suiker (3 eetlepels)
½ theelepel zout
30 g boter (2 eetlepels)
3 eieren
bladerdeeg
kaneel vermengd met suiker
Bereiding:
Verwarm de melk en het kaneelstokje au bain marie.
Meng maïzena, suiker en zout en roer er wat melk door.
Breng het geheel over in de bain marie pan en roer tot het mengsel dik wordt.
Laat het in de afgesloten pan nog 15 minuten gaan. Neem de pan van het vuur en roer er de boter door. Laat afkoelen, neem het kaneelstokje uit de pan en roer er de geklopte eieren door. Bekleed een springvorm met het bladerdeeg, dun uitgerold en vul de vorm met het mengsel.
Bak de taart in een warme oven (200 ºC) gedurende 20 minuten.
Neem de temperatuur dan terug tot 180 ºC voor de laatste 10 minuten. Strooi er voor het opdienen nog wat kaneelsuiker overheen.
bereidingstijd : 20 minuten, kooktijd : 45 minuten
TAMATIEBREDIE (SCHAPEVLEES MET TOMATEN)
Voor 6 personen, bereidingstijd : 10 minuten, kooktijd : 2 uur
Ingredienten:
3 cl olie (2 eetlepels)
2 uien, fijngesneden
1 kg schapevlees, in kleine stukjes gesneden
2½ dl water (1 kop)
1 kg tomaten, gepeld en in schijven gesneden
5 g suiker (1 theelepel)
4 aardappelen
zout
peper
Bereiding:
Verhit de olie in een vuurvaste stoofpot en laat daarin de uien bruinen. Voeg het vlees en het water toe.
Laat dit gedurende 1 uur in de afgesloten pot stoven. Voeg de tomaten, aardappelen, suiker, zout en peper toe en laat dit nog eens 3 kwartier gaan. Geef er gekookte rijst bij.
BOONTJIESOEP (BONENSOEP)
Voor 4 personen.
bereidingstijd : 30 minuten, kooktijd : 1 uur 15 minuten
Ingredienten:
150 g bonen, gedroogd
250 g mergpijp
250 g schenkelvlees
125 g doorregen spek
1½ l water (6 kop)
2 grote uien, fijngehakt
1 wortel, in plakken gesneden
1 kleine koolraap, in stukjes gesneden
1 selderijknol, in kleine stukjes gesneden
zout
vers gemalen peper
2 tomaten, in stukken gesneden
Bereiding:
Laat de bonen een nacht weken. Laat mergpijp, schenkelvlees en spek met de bonen en water op middelgroot vuur ongeveer 1 uur gaan.
Voeg dan de ui, wortel, koolraap, selderij en kruiderij naar smaak toe.
Laat dit koken tot de bonen gaar zijn. Voeg de tomaten toe en laat het nog 15 minuten gaan.
Neem het schenkelvlees en de mergpijp en wat bonen uit de pan, wrijf de overgebleven ingrediënten door een zeef en doe het zeefsel daarna weer in de soeppan.
Snijd het vlees klein en doe het met de apart gehouden hele bonen bij de soep. Goed doorroeren en dan warm opdienen.
SJERRIE-SPANSPEKBALLETJIES (MELOENBALLETJES IN SHERRY)
Voorgerecht voor 4 - 6 personen, in 10 minuten klaar.
Ingredienten:
suikermeloen of watermeloen
medium sherry
takjes munt
Bereiding:
Vorm kleine balletjes van het vruchtvlees van de meloen en leg deze in een schaal.
Giet de sherry daarover. Zet de schaal dan afgesloten koud weg gedurende 2 uur. Dien de balletjes op versierd met takjes munt.
CHARKALAKA
6 - 8 personen
Charkalaka lijkt het meest op een gekruide koolsalade. Het is een populair gerecht in Afrika, omdat de ingrediënten ruim voorradig en goedkoop zijn.
Het wordt op bruiloften en partijen geserveerd en is zelfs in blik verkrijgbaar in de supermarkt.
Charkalaka is lekker bij braais of koud geroosterd vlees.
Ingredienten:
1 ui, in ringen
2 teentjes knoflook, uitgeperst
1 - 2 rode pepers
120 ml olijfolie
1 groene paprika, in repen
1 rode paprika, in repen
1 gele paprika, in repen
500 g witte kool, in dunne repen
500 g wortels, geraspt
1 eetl. cayennepeper
1 eetl. paprikapoeder
1 blik doperwtjes à 410 g
zout
versgemalen peper
Bereiding:
Ui, knoflook en pepers in de olie fruiten tot de ui verkleurt.
De paprika’s toevoegen en 2 - 3 minuten mee bakken.
De kool, wortel, cayennepeper, paprikapoeder en zout en peper naar smaak erdoor roeren en bakken tot de groenten beetgaar zijn.
De uitgelekte doperwtjes van het vuur erdoor scheppen en het gerecht warm of koud serveren.
KIP MET KOKOS
Ingredienten:
100 g kokos
1 grote ui (fijngehakt)
5 groene chilipepertjes
1½ eetlepel knoflook en verse gember (samen fijngewreven in een vijzel)
5 - 6 takjes munt
5 - 6takjes verse koriander
2 kg kip (in stukken)
2 kaneelstokjes
3 kardamoms
1 takje kerrieblad
4 eetlepels olie
4 eetlepels boter
zout
Bereiding:
Laat de kokos weken in heet water en wrijf hem, samen met de pepertjes, munt, koriander, gember en knoflook, fijn tot een vloeibare pasta.
Wrijf er de stukken kip mee in, bestrooi ze met zout en laat ze een uurtje marineren.
Verhit olie en boter, voeg kaneel, kardamom en ui toe, en bak ze tot de ui goudbruin is geworden.
Voeg dan de kip, de marinade en het kerrieblad toe en laat de kip op een middelhoog vuur gaar worden (ca. 30 minuten).
Voeg tussentijds wat water toe als de saus dreigt aan te branden. Garneren met koriander en opdienen met tomaten chutney.
PERI PERI SALADE MET KIP
Hoofdgerecht voor 4 personen uit Zuid Afrika
Ingredienten
voor de marinade:
2 tenen knoflook, uitgeperst
1-2 verse rode chilipepers (of 1 gedroogde), fijngesneden
1 tl geraspte gemberwortel
1 el fijngesneden korianderblaadjes
4 el zoete sojasaus (ketjap manis)
1 el citroen- of limoensap
voor de salade:
350 g kipfilet, in dunne plakken gesneden
1 el zonnebloemolie
100 g taugé
300-400 g rode kooi, geraspt
1 grote winterwortelen, in lange dunne repen
1 el korianderblaadjes
sojadressing:
8 el citroen- of limoensap
1 el fijngesneden korianderblaadjes
1 ti gemalen korianderzaadjes
4-el zoete sojasaus (ketjap manis)
1 lente-uitje, in ringetjes
Bereiding
Meng alle ingrediënten voor de marinade in een kom.
Doe de plakjes kip in de marinade en laat ze ± 30 min. in de koelkast marineren.
Schep de kipplakjes uit de marinade. Verhit de olie.
Bak de kip al omscheppend + 4 min. in de hete olie.
Schep de kip uit de pan en zet hem apart.
Breng 1/2 1 water aan de kook en overgiet er de taugé mee.
Laat de taugé uitlekken.
Leg een bergje rode kool in het midden van elk bord.
Strooi een deel van de taugé erom heen. Leg daar bovenop de wortelreepjes.
Leg de kipplakjes er omheen. Meng alle ingrediënten van de sojadressing door elkaar
. Sprenkel de dressing rondom de salade en er overheen. Garneren met de korianderblaadjes.
Lekker met donker meergranenbrood en boter.
AFRIKAANSE SPARERIBS MET PINDASAUS
Ingredienten
Ruim 1 kg krabbetjes (spareribs)
3 eetl olie
2 uien
2 tenen knoflook
0,5 l kippenbouillon
1 eetl ketoembar
zout en peper
tabasco
2 ons ongezouten pinda’s
1 aubergine
sap van 0,5 citroen
2 theel paprikapoeder.
Bereiding
Verhit de olie in een ruime braadpan, en bak de krabbetjes bruin, eventueel in twee porties.
Haal ze uit de pan. Snipper de ui en knoflook en bak ze omscheppend tot ze zacht zijn, op niet te hoog vuur.
Voeg de bouillon en de ketoembar toe, en doe er naar smaak peper, zout en tabasco bij.
Breng aan de kook. Doe de krabbetjes weer in de pan en kook ze zachtjes een uur,
of tot ze goed gaar zijn (het vlees moet heel makkelijk van het bot gaan).
Doe de pinda’s in een foodprocessor en maal ze zo fijn mogelijk.
Voeg eventueel een scheutje olie toe. Snijd de aubergine in blokjes.
Doe de gemalen pinda’s door het bouillonmengsel en roer goed tot alle klontjes weg zijn.
Voeg ook de aubergine toe, met de citroensap en paprikapoeder.
Proef en voeg naar smaak nog wat zout en peper toe.
Laat nog ruim een kwartier koken.
Eet de spareribs met de saus met stokbrood of gekookte rijst.
Er horen apart gestoomde sperziebonen en worteltjes bij.
Desgewenst kunnen deze groenten ook in de pindasaus worden gaargekookt.
BILTONG PATEE
Biltong speel so 'n prominente rol in die Afrikaner-kostraditie dat dit net 'n kwestie van tyd was voor die Kaapse Maleiers hierdie snoepkos op hulle eie unieke manier begin voorsit het.
Voorgerecht met rundvlees.
Ingredienten
200 gram champgignons, in plakjes gesneden
1 kleine ui, fijngesneden
60 gram boter
200 gram fijngeraspte biltong
250 gram roomkaas
100 ml room
Bereiding:
Bak de champignons met de ui in de boter totdat ze zacht is.
Zet apart en laat helemaal afkoelen.
Plaats het champignon-ui mengsel samen met de overige ingrediënten in de keukenmachine en meng goed
MAISBROOD
Voorgerecht uit zuid-afrika.
Ingredienten:
3 kilo mais kolven,
3 eetlepels zelf rijzend bak meel,
2 eetlepels boter,
eetlepel suiker
1 theelepel zout.
Bereiding:
Snijd de mais oortjes van de kolven af en maak ze fijn in een keuken machine, meng alle bestanddelen samen.
Bestrooi een vochtige theedoek met een klein beetje bloem, leg de bladjes op de doek en giet de mengsel er bovenop.
Knoop de doek,niet te strak,laat een klein beetje ruimte voor het rijzen van de brood.
Doe dit geheel in een vuurvaste schaal met deksel in een grote pan kookend water.
Laat het water niet in de schaal komen en stoom het geheel voor 2 uur.
Zorg dat er genoeg water in het pan is zodat het niet droog kookt.
BANANEN MET NOTEN.
(3 personen)
Ingrediënten:
6 rijpe maar stevige bananen, gepeld
2 eetl. gehakte ongezouten cashewnoten
2 eetl. gehakte ongezouten pinda’s
2 eetl. gedroogde kokos
1 eetl. lichtbruine basterdsuiker
1 theel. gemalen kaneel
½ theel. versgeraspte nootmuskaat
1½ dl verse sinaasappelsap
4 eetl. rhum
15 g boter of margarine
geklopte slagroom of crème fraîche
bereiding:
Verwarm de oven voor op 200 ºC. Snijd de bananen in plakken en leg ze in een ingevette ovenschaal.
Doe de cashewnoten met de pinda’s, gedroogde kokos, suiker, kaneel en nootmuskaat in een kleine kom en schep alles om.
Giet het sinaasappelsap en de rum over de bananen en bestrooi met het notenmengsel.
Verdeel de boter over de bovenkant en zet de schaal 15 tot 20 minuten in de oven, of tot de bananen goudbruin zijn en de saus borrelt.
Dien op met de room of crème fraîche
